Τετάρτη 19 Σεπτεμβρίου 2018

"Λίαν προσεχώς" των Ελένη Καλαϊτζή - Οφλίδη & Σίμου Οφλίδη



Ο Πολύβιος Αθανασιάδης είναι ένας ιδιοκτήτης γραφείου κηδειών που δε μοιάζει με τους άλλους. Του αρέσει πολύ το επάγγελμά του, θεωρεί ότι είναι λειτούργημα και κάθε φορά καινοτομεί στον χώρο του με νέες πρωτότυπες ιδέες. Επίσης διαθέτει ένα σπάνιο χάρισμα: Οσμίζεται τον θάνατο όποτε αυτός πλησιάζει κάποιον.
Ο θάνατος είναι πολύ σπουδαία υπόθεση για να τον παίρνει κανείς στα σοβαρά. Έτσι, λοιπόν, ο ήρωάς μας, ο πολύς Πόλυς Α-θανασιάδης, τελετάρχης κηδειών το επάγγελμα, νεκροθάφτης δηλαδή -καλλιτέχνης δηλώνει ο ίδιος- παίζει μαζί του. Ο Πόλυς, που είναι προικισμένος με εξαιρετικές ιδιότητες της όσφρησης, τον μυρίζεται από μακριά, καγχάζει και δηλώνει ατρόμητος συμπαίκτης του και αντίπαλος. Με όπλο φοβερό και αδιαμφισβήτητο -ασπίδα πανίσχυρη- το επίθετό του, Α-θανασιάδης, δηλαδή Α-θάνατος. Μα εκείνο... Αχ! Εκείνο το Α...


"Ο έρωτας τρώγεται με το κουκούτσι"

Οι δεκαετίες του 1960, του 1970 και οι κατοπινές τους, και ταυτόχρονα ο μικρόκοσμος της ελληνικής κοινωνίας, όπως περνάνε ζωντανά μες στη μνήμη και τη γραφή της Λένας και του Σίμου Οφλίδη. Συμβάντα ιδιαίτερα της χαμοζωής πλάι σε καταστάσεις που σημάδεψαν τη χώρα συνολικά, ήρωες-τύποι συνηθισμένοι, μα πάντα αυθεντικοί, έρχονται και φεύγουν λάμποντας μες στις σελίδες των εφτά διηγημάτων, που απαρτίζουν αυτό το βιβλίο, με ταπεινότητα και υπαινικτική πληρότητα· η Πίστη κάποιου υπογείου πρώτα κι έπειτα κυρία ενός μικροσκοπικού διαμερίσματος, η Ασημίνα ή Μίνα, μεγαλοκοπέλα κάπου στον κάμπο των Φρούτων, ο Θανασάρας ο Μπασκίνας και κολλητός του αριστερού Βαγγέλη, η Μάρω, θαμώνας τακτικός στα προαύλια των εκκλησιών της Θεσσαλονίκης, ο Σωτηράκης παθιασμένος με τα ηλεκτρονικά παιχνίδια στις υπόγες της μεγάλης πόλης. Πρόσωπα δίχως αίγλη ιδιαίτερη, που ωστόσο φέγγουν χάρη στη λάμψη, που κάθε νοσταλγική καρδιά αναγνωρίζει ως φωτοστέφανο στις όψεις των αγίων της καθημερινότητας.


Η Λένα Καλαϊτζή-Οφλίδη και ο Σίμος Οφλίδης είναι ζευγάρι. Ζουν και εργάζονται στη Θεσσαλονίκη και γράφουν μαζί από το 1989. Το 1996 εξέδωσαν τα "Καραγκιόζικα της Θεσσαλονίκης", τρία θεατρικά έργα, βραβευμένα από το υπουργείο Πολιτισμού. Το 1998 τα διηγήματα "Δυτικά της Σαλονίκης στις παράγκες με τους κύκνους". Την ίδια χρονιά το οδοιπορικό "Μονοξυλίτης", έκδοση της Ιεράς Μονής Διονυσίου του Αγίου Όρους. Το 2001 τα τρία θεατρικά έργα "Τρία από την Τροία", το ένα από τα οποία βραβεύτηκε από το υπουργείο Πολιτισμού. Από την προσωπική πορεία της η Λένα Καλαϊτζή-Οφλίδη έχει να παρουσιάσει "Τα πατσατζίδικα της Ανατολής στη Θεσσαλονίκη της Δύσης" το 1994, και το θεατρικό έργο για παιδιά "Η Φουρφούρα και τ' αηδόνι", με το οποίο πήρε μέρος στο θεατρικό διαγωνισμό της Ιθάκης, το 1988.

Δευτέρα 10 Σεπτεμβρίου 2018

"Αραμπέσκ" του Αντόν Σαμάς



Από το οπισθόφυλλο του βιβλίου «Αραμπέσκ»:

Στο βιβλίο του Αραμπέσκ, ο Αντόν Σαμάς, ακολουθώντας την τεχνοτροπία των ελικοειδών αραβουργημάτων, ξετυλίγει με μαεστρία το χρονικό της οικογένειάς του και των κατοίκων της Φασούτα, ενός απομονωμένου χωριού της Γαλιλαίας, εγείροντας συγχρόνως θέματα γλωσσικής, εθνικής και θρησκευτικής ταυτότητας. Οι περιπέτειες, οι μετακινήσεις και οι εκτοπισμοί των μελών της οικογένειας Σαμάς από τα τέλη του δέκατου ένατου αιώνα ως τα τέλη του εικοστού συνδέονται άρρηκτα με τη μνήμη και τα σημαντικότερα ιστορικά γεγονότα της πολύπαθης αυτής περιοχής της Μέσης Ανατολής. Καθώς το Κράτος του Ισραήλ διαδέχεται τη Βρετανική Εντολή στην Παλαιστίνη, οι καθολικοί Άραβες κάτοικοι της Φασούτα βρίσκονται στη δίνη της χάραξης νέων συνόρων, αναγκάζονται να φύγουν, εξορίζονται, ζουν και πεθαίνουν σε αυτή «τη φλεγόμενη χώρα όπου οι λέξεις θα έπρεπε να είναι σκιές». Ο Αντόν Σαμάς έγινε ο πρώτος Άραβας που επέλεξε να γράψει ένα μυθιστόρημα στην εβραϊκή γλώσσα.
Το Αραμπέσκ είναι ένα έργο που θεωρείται πλέον κλασικό, ένα σύνθετο και καθηλωτικό ανάγνωσμα που μιλάει για ανθρώπους τους οποίους ελάχιστα γνωρίζουμε: τους χριστιανούς της Παλαιστίνης. Μια αξιοσημείωτη λογοτεχνική προσθήκη στην ισραηλινή και την παγκόσμια πεζογραφία, ένα μυθιστόρημα σπαρακτικής ειλικρίνειας.


                                                                         Αντόν Σαμάς

 



Ο Αντόν Σαμάς γεννήθηκε το 1950 στο αραβικό χωριό Φασούτα της Γαλιλαίας. Μετά τα γυμνασιακά του χρόνια στη Χάιφα, σπούδασε αγγλική και αραβική φιλολογία καθώς και ιστορία της τέχνης στο Εβραϊκό Πανεπιστήμιο της Ιερουσαλήμ. Από το 1987 διαμένει μόνιμα στις ΗΠΑ και εργάζεται ως καθηγητής αραβικών και συγκριτικής λογοτεχνίας στο Τμήμα Σπουδών της Εγγύς Ανατολής του Πανεπιστημίου του Μίσιγκαν. Έχει εκδώσει ένα πεζογράφημα, δύο θεατρικά έργα, τρεις ποιητικές συλλογές και πολλά δοκίμια και άρθρα. Το πολυβραβευμένο μυθιστόρημά του Αραμπέσκ γράφτηκε απευθείας στα εβραϊκά, κυκλοφόρησε για πρώτη φορά το 1986 και μεταφράστηκε σε εννέα γλώσσες. Η αμερικανική του έκδοση επελέγη από τους κριτικούς της εφημερίδας The New York Times ως ένα από τα καλύτερα βιβλία του 1988. Είναι ο πρώτος Άραβας που επέλεξε τα εβραϊκά για τη συγγραφή ενός μυθιστορήματος. Ζει, γράφει και μεταφράζει σε τρεις γλώσσες: αραβική, εβραϊκή και αγγλική, και μεταξύ άλλων: Σάμιουελ Μπέκετ, Χάρολντ Πίντερ, Μαχμούντ Νταρουίς, Εμίλ Χαμπίμπι.