Πέμπτη 26 Οκτωβρίου 2023

ΒΙΒΛΙΟΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ "Γκουέντρα"του Χριστόδουλου Δ-Α. Λιτζερίνου

Η Λέσχη Ανάγνωσης του Π.Σ.Κ. διοργανώνει την βιβλιοπαρουσίαση του τελευταίου βιβλίου, ''ΓΚΟΥΕΝΤΡΑ'', του συντοπίτη μας δικηγόρου και συγγραφέα Χριστόδουλου Δ-Α. Λιτζερίνου, η οποία θα πραγματοποιηθεί την Κυριακή 19 Νοεμβρίου στις 6.00μ.μ. στην αίθουσα εκδηλώσεων του 1ου Δημοτικού Σχολείου Κασσάνδρειας! Σας περιμένουμε!!!



Γκουέντρα είναι ο χορός των γυναικών της ερήμου καθώς λικνίζονται γονατιστές στο χώμα. Είναι η ίδια η δύναμη που τις δίνει η έρημος για να διαφεντέψουν τις ψυχές των Τουαρέγκ. Μια Γαλλίδα, η Λιλά, αποφασίζει να ζήσει σε ένα χωριό της Βόρειας Αφρικής που το βρέχει η Μεσόγειος. Στο ίδιο μέρος συνυπάρχουν μια κοινότητα ευσεβών μουσουλμάνων ψαράδων και μια φυλή ταξιδευτών Τουαρέγκ με αρχηγό τον Ασάντ. Μια δυτική γυναίκα βρίσκεται ανάμεσα σε δυο κοινωνίες που συγκρούονται. Όταν ξεσπά ένταση μεταξύ τους και η φυλή των Τουαρέγκ αποχωρεί από το χωριό για τον νότο της Σαχάρας, το χωριό υποφέρει και η φυλή περιπλανιέται στην έρημο μέχρι να βρει καινούργια πατρίδα, βιώνοντας έτσι ξέχωρα τις τραγωδίες τους. Απρόβλεπτες καταστάσεις και ανατροπές σημαδεύουν τις ζωές των δύο κοινοτήτων και της Λιλά. Οι γυναίκες, όμως, μπορούν να αντιληφθούν τα παιχνίδια του Θεού με τους ανθρώπους και να παλέψουν…[από το οπισθόφυλλο του βιβλίου]

     
ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ
Ο Χριστόδουλος Λιτζερίνος γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη. Σπούδασε στη Νομική Σχολή του ΑΠΘ και σήμερα εργάζεται ως δικηγόρος. Από τις Εκδόσεις Ανάτυπο κυκλοφορεί η συλλογή διηγημάτων του με τίτλο «Τα χαρτόκουτα δεν έχουν φινιστρίνια». Διακρίθηκε σε λογοτεχνικούς διαγωνισμούς διηγήματος και ποίησης και έργα του δημοσιεύθηκαν στα συλλογικά έργα των Εκδόσεων Παράξενες Μέρες: «Παράξενες Μέρες στη Θεσσαλονίκη», «Παράξενοι Έρωτες», «Μικρές Επαναστάσεις», «Ξαφνικά πέρσι το καλοκαίρι», όπως και από τις Εκδόσεις της Ένωσης Λογοτεχνών Βορείου Ελλάδος.
Το πρώτο του μυθιστόρημα με τίτλο «Φυλάξου από τον σκύλο» πήρε το πρώτο βραβείο στον λογοτεχνικό διαγωνισμό των Εκδόσεων Παράξενες Μέρες, εκδόθηκε και κυκλοφορεί από τον ίδιο Εκδοτικό Οίκο. Από τις Εκδόσεις Ελκυστής εκδόθηκε το μυθιστόρημα «Ρουμπίνα η γκεζερά της αθωότητας».
Κατά καιρούς δημοσιεύει διηγήματά του στο λογοτεχνικό περιοδικό Fractal και στο λογοτεχνικό blog «Το Άλφα του Κενταύρου» .



 

Τρίτη 24 Οκτωβρίου 2023

«Ο Πολωνός» του Τζον Μάξγουελ Κούτσι





Τζον Μάξγουελ Κούτσι: «Ο Πολωνός»
Ο Πολωνός είναι η ιστορία του Βίτολντ Βαλτσικιέβιτς, ενός εβδομηντάρη Πολωνού πιανίστα που ερωτεύεται την Μπεατρίθ, μια κατά πολύ νεότερή του γυναίκα, κομψή σύζυγο τραπεζίτη και προστάτιδα των τεχνών, που βοηθάει στην οργάνωση ενός ρεσιτάλ του στη Βαρκελώνη.
Η Μπεατρίθ δεν εντυπωσιάζεται αρχικά από τον Βίτολντ, αλλά η πολιορκία του είναι τόσο επίμονη, που αναπόφευκτα παρασύρεται στον κόσμο του καλλιτέχνη.
Καθώς της στέλνει γράμματα, της κάνει αμέτρητες προτάσεις για ταξίδια, έρχεται ακόμα και για επίσκεψη στο εξοχικό του συζύγου της στη Μαγιόρκα, η απίθανη σχέση τους ανθίζει.
Στην αρχή, αυτό φαίνεται να γίνεται με τους δικούς της όρους, όμως το παιχνίδι εξουσίας που παίζουν μεταξύ τους είναι πολύ πιο περίπλοκο.
Η Μπεατρίθ περιορίζει το πάθος τους ελέγχοντας τα συναισθήματά της;
Ή ο Βίτολντ προσπαθεί να της επιβάλει το δικό του όνειρο για αγάπη;
Ο χρόνος που περνάει, ο έρωτας, όσα καταφέρνουμε να συλλάβουμε —και κυρίως όσα μας διαφεύγουν— από την τέχνη, από μια άλλη γλώσσα, από μια άλλη ύπαρξη, σ’ ένα υποβλητικό έργο που προκαλεί μια «ανεξάντλητη παλέτα συναισθημάτων, από την τυφλή αγάπη ως τη συμπόνια», όπως έγραψε η El Pais.



Σχετικά με τον Συγγραφέα
Ο Τζον Μάξγουελ Κούτσι γεννήθηκε στο Κέιπ Τάουν της Νότιας Αφρικής. Έχει γράψει είκοσι βιβλία, μεταξύ των οποίων τα Περιμένοντας τους βαρβάρους (Waiting for the Barbarians), για το οποίο τιμήθηκε με το Central News Agency Award, σημαντικότερο λογοτεχνικό βραβείο της Νότιας Αφρικής, Βίος και πολιτεία του Μάικλ Κ. (The Life and Times of Michael K.), με το οποίο απέσπασε το βραβείο Booker, το αυτοβιογραφικό Σκηνές απ’ τη ζωή ενός παιδιού (Boyhood: Scenes from a Provincial Life) και Ατίμωση (Disgrace), με το οποίο έγινε ο πρώτος συγγραφέας που κέρδισε για δεύτερη φορά το βραβείο Booker. Το 2003 τιμήθηκε με το Νόμπελ Λογοτεχνίας.

Τετάρτη 9 Αυγούστου 2023

"Confiteor" του Ζάουμε Καμπρέ (Jaume Cabre)


Βαρκελώνη, δεκαετία του ’50. Ο νεαρός Αντριά μεγαλώνει ανάμεσα σ’ έναν πατέρα που θέλει να του δώσει μόρφωση αναγεννησιακού ανθρώπου, να τον κάνει γνώστη πολλών γλωσσών, και μια μητέρα που τον προορίζει για την καριέρα δεξιοτέχνη βιολονίστα. Ο Αντριά, ευφυής, μοναχικός και υπάκουος, προσπαθεί να ικανοποιήσει τις υπέρμετρες και αντιφατικές φιλοδοξίες των γονιών του, ώς τη στιγμή που ανακαλύπτει την ύποπτη προέλευση του οικογενειακού πλούτου και άλλα ανομολόγητα μυστικά. Πενήντα χρόνια μετά, ο Αντριά, λίγο πριν χάσει τη μνήμη του, προσπαθεί να ανασυνθέσει την οικογενειακή ιστορία, ενώ γύρω από ένα εκπληκτικό βιολί του 18ου αιώνα διαπλέκονται τραγικά επεισόδια της ευρωπαϊκής ιστορίας, από την Ιερά Εξέταση ώς τη δικτατορία του Φράνκο και τη ναζιστική Γερμανία, με αποκορύφωμα το Άουσβιτς, το απόλυτο κακό.Φιλόδοξο, συναρπαστικό μυθιστόρημα, που καταπιάνεται με τα μεγάλα ζητήματα της ζωής -την εξουσία, τον πόνο, τη μεταμέλεια, το κακό και την εξιλέωση, την εκδίκηση, την αγάπη, την ενοχή και τη συγχώρεση-, με υπέροχη γλώσσα και μια εντυπωσιακή πλοκή.Το "Confiteor" έχει τιμηθεί με πολλά βραβεία, μεταξύ των οποίων το βραβείο Κριτικών Serra d’Or 2012, το βραβείο M. Angels Anglada 2012, το βραβείο La tormenta en un Vaso 2012, το βραβείο Crexells 2012, το βραβείο Courrier International για το καλύτερο ξένο μυθιστόρημα του 2013.

Μεταφράστηκε σε δεκαπέντε γλώσσες και σημείωσε παντού ιδιαίτερη εμπορική επιτυχία, πουλώντας πάνω από 1.000.000 αντίτυπα.

Cabré, Jaume
Ο Ζάουμε Καμπρέ (Jaume Cabre) γεννήθηκε το 1947 στη Βαρκελώνη. Σπούδασε καταλανική φιλολογία. Δίδαξε στο Πανεπιστήμιο της Λέριδα. Είναι επίσης μέλος του Ινστιτούτου Καταλανικών Σπουδών. Εδώ και χρόνια συνδυάζει επαγγελματικά την εκπαίδευση και τη συγγραφή. Έχει γράψει μυθιστορήματα, διηγήματα, θεατρικά έργα, δοκίμια, τηλεοπτικά και κινηματογραφικά σενάρια.
Από την πρώτη συλλογή διηγημάτων το 1974 και το πρώτο του μυθιστόρημα το 1978, ακολούθησαν πολλά μυθιστορήματα, σενάρια ταινιών και τηλεοπτικών σειρών, νουβέλες, παιδικά βιβλία, θεατρικά έργα και δοκίμια. Ιδιαίτερα αγαπητός στη χώρα του ο Καμπρέ, έχει τιμηθεί επανειλημμένα στην Ισπανία και το εξωτερικό με σημαντικά λογοτεχνικά βραβεία, όπως το Εθνικό Βραβείο Λογοτεχνίας, το Βραβείο κριτικών και το Prix Mediterranee. Τα βιβλία του έχουν μεταφραστεί σε δεκάδες γλώσσες. Για το "Οι φωνές του ποταμού Παμάνο" τιμήθηκε το 2005 με το Βραβείο Καταλανών Κριτικών. Γι το "Confiteor" έχει τιμηθεί με πολλά βραβεία, μεταξύ των οποίων το βραβείο Κριτικών Serra d’Or 2012, το βραβείο M. Angels Anglada 2012, το βραβείο La tormenta en un Vaso 2012, το βραβείο Crexells 2012, το βραβείο Courrier International για το καλύτερο ξένο μυθιστόρημα του 2013.

Κυριακή 18 Ιουνίου 2023

"Σώσα" του Ισαάκ Μπάσεβιτς Σίνγκερ

Παρουσίαση

Μια ιστορία αγάπης διαδραματίζεται στην εβραϊκή κοινότητα της Βαρσοβίας μέσα σε ένα κλίμα αγωνίας, καθώς ο Χίτλερ βρίσκεται προ των πυλών. Ο Άαρον Γκρέιντινγκερ, γόνος χασιδικής ραββινικής οικογένειας, έχει εγκαταλείψει τη μυθική οδό Κροχμάλνα, όπου πέρασε τα παιδικά του χρόνια, και έχει αφήσει πίσω του τον παραδοσιακό εβραϊκό τρόπο ζωής· τώρα αγωνίζεται να κατακτήσει την αλήθεια της λογοτεχνίας. Ανικανοποίητος από τη συναναστροφή με συγγραφείς και διανοούμενους και από τις ερωτικές σχέσεις με χειραφετημένες γυναίκες, ζει σε ένα υπαρξιακό κενό, που επιτείνεται από τον φόβο της επικείμενης εισβολής των ναζί. Θα μπορούσε εύκολα να αποκτήσει διαβατήριο και να διαφύγει στην Αμερική, ωστόσο όλα αλλάζουν όταν ξαναβρίσκει τη Σώσα, τον έρωτα των παιδικών του χρόνων, μια κοπέλα που χαρακτηρίζεται από μια αινιγματική αθωότητα.

Στο πολυεπίπεδο μυθιστόρημά του ο Σίνγκερ θέτει μια σειρά από μεγάλα ηθικά και μεταφυσικά ερωτήματα. Είναι η θυσία συνυφασμένη με την αγάπη; Ποια είναι τα όρια της ατομικής ευθύνης; Μπορεί ένας άνθρωπος που έχει αποστασιοποιηθεί από τη ζωή της κοινότητας να επανασυνδεθεί με αυτήν χάρη στην αγάπη; Πώς ο Θεός επιτρέπει στο κακό να επικρατήσει; (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)
«Το έργο του Σίνγκερ μοιάζει με μια κολοσσιαία ελεγεία για τη χαμένη Yiddishland της ανατολικής Ευρώπης, για τον χαμένο κόσμο του στετλ, και ταυτόχρονα νιώθουμε πως ο κόσμος αυτός είναι ζωντανός και μας αφορά. Διαβάζουμε σε αυτόν τις δικές μας απώλειες, τους δικούς μας ξεριζωμούς, τους δικούς μας διχασμούς, τους δικούς μας έρωτες, τα δικά μας πάθη, φόβους και ελπίδες. Ας μη γελιόμαστε: αυτό που κάνει τον κόσμο τούτο των νεκρών να ζει αναστημένος μέσα στις σελίδες του Σίνγκερ είναι, το δίχως άλλο, το μαγικό φίλτρο της τέχνης του, η απαράμιλλη αφηγηματική του δεινότητα. Μακριά από κάθε πειρασμό λογοτεχνικής νεωτερικότητας, ξέρει καλά αυτός ο μέγας παραμυθάς πως το πρώτο και το κύριο, όταν μιλάμε για διήγημα και μυθιστόρημα, είναι να μπορέσεις να διηγηθείς μιας ιστορία». (Σταύρος Ζουμπουλάκης)
«Τα σχεδόν νεκρά γίντις είναι λοιπόν η μόνη γλώσσα που μπορεί να ζωντανέψει τούτον τον νεκρό κόσμο, και στο κέντρο του, αθώα ψυχή του, είναι η ίδια η Σώσα, η γυναίκα που ’χει μείνει παιδί, που δεν μπορεί να κάνει παιδιά γιατί είναι «στενή», που παίζει με τις σκιές και μιλάει με τους νεκρούς, και οι άλλοι τη νομίζουν για καθυστερημένη γιατί έχει κάθε λογής παιδιάστικες απορίες, σαν να μην μπορεί να καταλάβει ως και τα στοιχειώδη από τον κόσμο των ενηλίκων. [...] Με την παγερή πνοή του επερχόμενου Ολοκαυτώματος να σαρώνει σε κάθε σελίδα του βιβλίου τον χαμένο πλέον κόσμο της Yiddishland, ο μεγάλος νομπελίστας παραμυθάς πλάθει εδώ με τα πιο λαγαρά υλικά ένα σπουδαίο μυθιστόρημα».

Ο Ισαάκ Μπάσεβιτς Σίνγκερ γεννήθηκε στην Πολωνία το 1904 και πέθανε στη Φλόριντα των ΗΠΑ το 1991. Ο πατέρας του και ο παππούς του ήταν ραβίνοι, και ο ίδιος φοίτησε στο Ραβινικό Ιεροδιδασκαλείο της Βαρσοβίας. Το 1935 μετανάστευσε στις ΗΠΑ και εργάστηκε ως τακτικός δημοσιογράφος στην εφημερίδα της Νέας Υόρκης Jewish Daily Forward. Ασχολήθηκε με το μυθιστόρημα, το διήγημα και το δοκίμιο, και τιμήθηκε για το έργο του με το βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας 1978. Το πρώτο του μυθιστόρημα Ο Σατανάς στο Γκόραυ δημοσιεύτηκε τμηματικά στην Πολωνία, λίγο πριν από την μετανάστευσή του στις ΗΠΑ. Μολονότι τα έργα του έγιναν πλατύτερα γνωστά στην αγγλική μετάφρασή τους, ο Σίνγκερ εξακολούθησε να γράφει, σχεδόν αποκλειστικά, στη γλώσσα Γίντις,τη γλώσσα των ασκενάζι Εβραίων της Ανατολικής Ευρώπης γιατί, καθώς έλεγε, τα Γίντις περιέχουν βιταμίνες που άλλες γλώσσες δεν διαθέτουν. Ο κόσμος των μυθιστορημάτων και των διηγημάτων του είναι ο κόσμος των Εβραίων που μιλούν γίντις, είτε αυτοί ζουν σε κάποια πολίχνη της Πολωνίας είτε ζουν στις εβραϊκές συνοικίες της Νέας Υόρκης.
Στα μεγάλα σε έκταση μυθιστορήματά του ανήκουν τα ακόλουθα: Η οικογένεια Μόσκατ, Ο μάγος του Λούμπλιν, Ο σκλάβος, Το φέουδο, Το κτήμα, Εχθροί, μια ιστορία αγάπης, Σόσα και Η μετάνοια. Στις συλλογές διηγημάτων του περιλαμβάνονται: Γκίμπελ ο ηλίθιος, Ο Σπινόζα της Μάρκετ Στρητ, Σύντομη Παρασκευή, Πνευματιστική συγκέντρωση, Στέμμα από φτερά και Παλιά αγάπη.
Τα βιβλία του Σίνγκερ αποτελούν χρονικά των ανακατατάξεων και αλλαγών που συντελούνται στις πολυμελείς εβραϊκές οικογένειες, αφού τα μέλη τους επηρεάζονται από τον σύγχρονο τρόπο ζωής, και απομακρύνονται από τις παραδόσεις του λαού τους. Πάντως, ο συγγραφέας επιτυγχάνει μέσα από τη θεματολογία του να προβάλει πανανθρώπινες καταστάσεις και αξίες, καθώς και να «ξανακερδίσει τον χαμένο χρόνο» αναβιώνοντας το παρελθόν. 

Δευτέρα 10 Απριλίου 2023

"Ο Μαιτρ και η Μαργαρίτα" του Μιχαήλ Μπουλγκάκοφ

Ο Μαιτρ και η Μαργαρίτα (πρωτότυπος τίτλος: Мастер и Маргарита) είναι μυθιστόρημα, γραμμένο από τον Ρώσο συγγραφέα Μιχαήλ Μπουλγκάκοφ κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1930. Δημοσιεύτηκε για πρώτη φορά λογοκριμένο το 1966-1967 ενώ η πλήρης έκδοσή του έλαβε χώρα το 1973.
Πλοκή
Κεντρικό θέμα του μυθιστορήματος αποτελεί η επίσκεψη του Διαβόλου στη Μόσχα όπου, σε διάστημα λίγων ημερών, κατορθώνει, με τη βοήθεια της ακολουθίας του, να επιφέρει το απόλυτο χάος στην πόλη. Στην κύρια αφήγηση παρεμβάλλονται τέσσερα κεφάλαια όπου περιγράφεται η καταδίκη του Ιησού σε θάνατο και οι τύψεις του Πόντιου Πιλάτου. Κεντρικά πρόσωπα, εκτός από το Διάβολο, που συστήνεται παντού ως Βολάντ, αποτελούν ο Μαιτρ, ένας συγγραφέας που έπειτα από μία σκληρή κριτική στο έργο του κατέληξε σε ψυχιατρική κλινική, και η αγαπημένη του, η Μαργαρίτα, η οποία στέφεται βασίλισσα στον ετήσιο χορό του Διαβόλου.
Θέματα
Το μυθιστόρημα αποτελεί μία σάτιρα της Σοβιετικής Ένωσης του 1930. Παρότι ένα μεγάλο κομμάτι του μυθιστορήματος είναι αφιερωμένο στη λογοκρισία ο ίδιος ο Μπουλγκάκοφ έκαψε το πρώτο χειρόγραφο του Μαιτρ και της Μαργαρίτας η σάτιρα του Μπουλγκάκοφ στρέφεται, μεταξύ άλλων, όπως και στην Καρδιά του Σκύλου, κατά της αστικής τάξης που επιδιώκει να διατηρήσει τα προνόμιά της μέσα σε μια σοσιαλιστική κοινωνία. Ο χαρακτήρας του Διαβόλου κοροϊδεύει τους αστούς που «δεν έχουν αλλάξει διόλου» κατά τη διάρκεια της παράστασής του στο Θέατρο Βαριετέ ενώ, όπως και στη συλλογή διηγημάτων Διαβολιάδα, η δυσκίνητη σοβιετική γραφειοκρατία γίνεται αντικείμενο σάτιρας και κριτικής από το συγγραφέα.
Φανερά επηρεασμένο από τον Φάουστ του Γιόχαν Βόλφγκανγκ Γκαίτε, το μυθιστόρημα του Μπουλγκάκοφ εξετάζει την πιθανότητα ύπαρξης μεταφυσικών όντων, την ιστορικότητα ή μη των Ευαγγελίων και το θέμα του ιδανικού έρωτα. Το όνομα της ηρωίδας (Μαργαρίτα) παραπέμπει τόσο στην ηρωίδα του Φάουστ όσο και στη Μαργαρίτα της Γαλλίας, γνωστή και ως Reine Margot, που αποτέλεσε και την ηρωίδα μυθιστορήματος του Αλέξανδρου Δουμά πατέρα και στοχοποιήθηκε από την αυλή εξαιτίας των προοδευτικών της απόψεων.
Αντίθετα από το κίνημα του σοσιαλιστικού ρεαλισμού, το μυθιστόρημα του Μπουλγκάκοφ κινείται ανάμεσα στην πραγματικότητα και στη φαντασία, δημιουργώντας ένα καρναβαλικό σύμπαν γέλιου και παραδοξότητας σύμφωνα με τη θεωρία του Μιχαήλ Μπαχτίν
Έκδοση και επίδραση
Ο Μπουλγκακόφ διόρθωνε το Μαιτρ και τη Μαργαρίτα μέχρι και λίγες ώρες πριν πεθάνει. Η πρώτη του μη λογοκριμένη έκδοση εκτός Σοβιετικής Ένωσης πραγματοποιήθηκε το 1967 στη Φρανκφούρτη. Το τραγούδι των The Rolling Stones Sympathy for the Devil γράφτηκε για το χαρακτήρα του Βολάντ



ΜΠΟΥΛΓΚΑΚΟΦ ΜΙΧΑΗΛ
O Mιχαήλ Mπουλγκάκοφ γεννήθηκε το 1891. H ζωή του η ίδια είναι ένα συγκινητικό μυθιστόρημα... Eίναι η ζωή ενός μεγάλου και ανεξάρτητου πνεύματος που κατά τη διάρκεια της δημιουργικής σταδιοδρομίας του, όχι απλώς δεν έγινε κατανοητός, αλλά βασανίστηκε, περιθωριοποιήθηκε και συντρίφτηκε από τη δυσμένεια. Ένα γράμμα που έγραψε στον Στάλιν, μέσα στην απελπισία του, τον έσωσε από ακόμα μεγαλύτερες συμφορές. Eυτυχώς ένας μεγάλος έρωτας φώτισε τη ζωή του. Ωστόσο το βιβλίο του, O Δάσκαλος και η Mαργαρίτα, που τελείωσε τη χρονιά που πέθανε, το 1940, έμεινε χρόνια στο συρτάρι χωρίς να εκδοθεί, όπως και το άλλο του εξαιρετικό βιβλίο, Tο Θεατρικό Mυθιστόρημα. Σήμερα θεωρείται ως ένας από τους μεγαλύτερους συγγραφείς της σύγχρονης ρωσικής λογοτεχνίας. O Mπουλγκάκοφ είχε πάθος για το θέατρο και επειδή τα έργα του δεν μπορούσαν να παιχτούν, αναγκάστηκε να δουλέψει κρυφά ως βοηθός στο Θέατρο Tέχνης και στο Mπολσόι.

Παρασκευή 17 Μαρτίου 2023

"Όλα για το τίποτα" του Βάλτερ Κεμπόφσκι




Παρουσίαση
Γενάρης του 1945. Το ανατολικό μέτωπο καταρρέει, ο Κόκκινος Στρατός προελαύνει. Οι Ρώσοι είναι πολύ κοντά, ο αχός των κανονιών τους ακούγεται πια καθαρά. Αλλά στο Γκεόργκενχοφ, το αρχοντικό της οικογ­ένειας φον Γκλόμπιχ, η ζωή μοιάζει να διατηρεί τη ρουτίνα της.
Ο πατέρας απουσιάζει, είναι αξιωματικός της Βέρμαχτ. Η γυναίκα του, η Καταρίνα, είναι κουρασμένη, χρειάζεται ησυχία. Το σπίτι το διαχειρίζεται μια θεία, μαζί με το αλλοδαπό υπηρετικό προσωπικό. Ο δωδεκάχρονος Πέτερ δεν έχει πάρε-δώσε με τα παιδιά απ' τον απέναντι συνοικισμό, όπου κατοικεί ο λαουτζίκος. Του κάνει ιδιαίτερα μαθήματα ο δρ. Βάγκνερ, που έχει ένα γενάκι που σου δίνει την αίσθηση ότι από κάπου τον ξέρεις.
Μήπως πρέπει να τα μαζέψουν και να φύγουν; Έξω στο δρόμο περνούν κάρα με Γερμανούς πρόσφυγες. Οι επισκέπτες φέρνουν αντιφατικές ειδήσεις. Μα είναι δυνατό να ηττηθεί η Γερμανία μας; Και τα ασημικά; Τα τραπεζομάντιλα; Όχι, όχι, οι δυνάμεις του έθνους είναι ανεξάντλητες. Και τι θα κάνουν οι Ρώσοι αν έρθουν; Ακούγεται ότι διψούν για εκδίκηση...
Ο Κεμπόφσκι χτίζει το σύμπαν του αργά-αργά. Κοιτάζει τους ήρωές του σαν τον εντομολόγο με το μικροσκόπιό του, χωρίς να κρίνει, μα και χωρίς να συμπάσχει. Εδώ, σ' αυτό το μεγάλο μυθιστόρημα της γερμανικής ήττας, η τραγωδία δεν είναι γέννημα της ύβρεως αλλά της ανθρώπινης μικρότητας. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)


Βιογραφία συγγραφέα

Ο Walter Kempowski γεννήθηκε στο Ρόστοκ το 1929. Στα 14 του υποχρεώθηκε να υπηρετήσει σε ποινική μονάδα της χιτλερικής νεολαίας. Το 1948 κατηγορήθηκε από τους Σοβιετικούς για κατασκοπεία για λογαριασμό των Αμερικανών και καταδικάστηκε σε 25 χρόνια κάθειρξης, εκτίοντας τελικά οκτώ χρόνια ποινής σε φυλακή της Ανατολικής Γερμανίας. Στη συνέχεια, τελείωσε το σχολείο, δούλεψε ως δάσκαλος κι άρχισε να ασχολείται με τη συγγραφή. Ξεχωρίζοντας για την ιδιαίτερη τεχνική του «κολλάζ» τόσο στα μυθιστορήματα όσο και στα μνημειώδη σε όγκο και θεματικό εύρος έργα του, όπως το δεκάτομο Echolot, ένα «συλλογικό ημερολόγιο» της Γερμανίας του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, ο Kempowski αναδείχθηκε σ’ έναν απ’ τους πιο διακεκριμένους μεταπολεμικούς Γερμανούς συγγραφείς. Πέθανε το 2007. Το Όλα για το τίποτα είναι το πρώτο του βιβλίο που μεταφράζεται στα ελληνικά. (Πηγή: "Δώμα - Βιβλία στην Αθήνα", 2022)

 

Κυριακή 5 Φεβρουαρίου 2023

"Το Εμβατήριο του Ραντέτσκυ" του Γιόζεφ Ροτ


Παρουσίαση
Το Εμβατήριο του Ραντέτσκυ θεωρείται το αριστούργημα του Γιόζεφ Ροτ και συγκαταλέγεται στα σημαντικότερα γερμανικά μυθιστορήματα του 20ού αιώνα. Παρακολουθεί τις τύχες τριών γενεών της οικογένειας Τρόττα, που εργάζονται στην υπηρεσία του στέμματος: ο πρώτος Τρόττα είναι ένας απλός Σλοβένος στρατιώτης που ανέρχεται κοινωνικά στην κατώτερη αριστοκρατία, χάρη σε μια ηρωική πράξη στο ομιχλώδες πεδίο της μάχης του Σολφερίνο, όπου σώζει τη ζωή του αυτοκράτορα της Αυστρίας ο δεύτερος είναι ένας ανώτερος κρατικός υπάλληλος ο τρίτος είναι αξιωματικός του στρατού, που βλέπει τη ζωή του να περιπίπτει στην αφάνεια, μαζί με την αίγλη των Αψβούργων, και τελικά πεθαίνει στον πόλεμο, χωρίς να αφήσει πίσω στους απογόνους.
Η πορεία των Τρόττα αντανακλά την πορεία της ιδίας της αυτοκρατορίας. Το ιδανικό της ανιδιοτελούς προσφοράς, που είναι κυρίαρχο στον μεσαίο από τους Τρόττα, κλονίζεται στον γιο του, όχι επειδή η αυτοκρατορία έχει αντικειμενικά πάρει στραβό δρόμο, αλλά επειδή υπάρχει μια αλλαγή στην περιρρέουσα ατμόσφαιρα που καθιστά αναπότρεπτη την εγκατάλειψη του παλιού ιδεαλισμού (και αυτή ακριβώς η αλλαγή στην ατμόσφαιρα αποτελεί το σημείο εκκίνησης για την ανατομή της παλιάς Αυστρίας στο βιβλίο του Robert Musil Ο άνθρωπος χωρίς ιδιότητες). Μέσα σε τρεις γενιές, η αυτοκρατορική εύνοια θα μεταμορφωθεί σε μια ανίατη κατάρα... Ένα μεγαλειώδες ρέκβιεμ για την παρακμή της αυστροουγγρικής μοναρχίας.
Η έκδοση συνοδεύεται από πρόλογο του Νομπελίστα συγγραφέα J.M. Coetzee, εκτενή εργοβιογραφία του συγγραφέα και πλούσιο φωτογραφικό ένθετο. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)
Το Εμβατήριο του Ραντέτσκυ είναι μια μεγαλειώδης ελεγεία για την Αυστρία των Αψβούργων, την οποία συνέθεσε κάποιος από τις παρυφές της αυτοκρατορικής επικράτειας ένα μεγάλο γερμανικό μυθιστόρημα από έναν συγγραφέα που μετά βίας ακροπατούσε στη γερμανική λογοτεχνική κοινότητα. Το Εμβατήριο του Ραντέτσκυ είναι αναμφίβολα το κορυφαίο μυθιστόρημα του Ροτ και το μοναδικό στο οποίο ο συγγραφέας εργάστηκε χωρίς σφιχτά χρονικά περιθώρια. (J. M. COETZEE)



Joseph Roth
Βιογραφία
Φωτογραφία Joseph RothΟ Γιόζεφ Ροτ γεννήθηκε το 1894 από εβραίους γονείς στην Ανατολική Γαλικία (σημερινή Ουκρανία). Σπούδασε φιλοσοφία και γερμανική φιλολογία στο Λέμπεργκ και στη Βιέννη. Το 1916 κατάχθηκε στον αυστριακό στρατό και έλαβε μέρος στον Πρώτο Παγκόσμιο πόλεμο. Στο διάστημα του μεσοπολέμου εργάστηκε ως δημοσιογράφος στη Βιέννη και στο Βερολίνο, όπου έζησε δώδεκα χρόνια (μετά το 1920). Το πρώτο του μυθιστόρημα, "Το δίχτυ της αράχνης", δημοσιεύτηκε το 1923 σε συνέχειες σε αυστριακή εφημερίδα και είχε αρκετή επιτυχία. Το 1926 έμεινε τέσσερις μήνες στη Σοβιετική Ένωση όπου αρχίζει να γράφει τα μυθιστορήματα "Φυγή χωρίς τέλος" και "Ο βουβός προφήτης". Ήδη από το 1922 εντοπίζει και στηλιτεύει από τους πρώτους τον Χίτλερ. Από το 1932 δηλώνει σ΄ ένα φίλο του: "Πρέπει να φύγουμε. Θα κάψουν τα βιβλία μας και θα είμαστε εμείς ο στόχος... Πρέπει να φύγουμε ώστε μόνο τα βιβλία μας να παραδοθούν στην πυρά." Στις 30 Ιανουαρίου του 1933, τη μέρα που ο Χίτλερ αναγορεύεται καγκελάριος του Ράιχ, ο Ροτ μεταναστεύει οριστικά στο Παρίσι, όπου θα περάσει τα τελευταία χρόνια της ζωής του φτωχός και αλκοολικός, ως το θάνατό του το 1939. Άφησε έργο εκτεταμένο και ποικίλο: δεκατρία μυθιστορήματα, οχτώ μεγάλα αφηγήματα, τρεις τόμους δοκιμίων και ανταποκρίσεων, αμέτρητα άρθρα. Κυριότερα μυθιστορήματά του: "Hotel Savoy" (1924), "Φυγή χωρίς τέλος" (1927), "Το εμβατήριο Ραντέτσκι" (1932) και "Η κρύπτη των Καπουτσίνων" (1938). Στο κύκνειο άσμα του, "Ο θρύλος του Αγίου Πότη" (1939), ο Ροτ χωρίς να αυτοβιογραφείται, δίνει μια γλαφυρή, γλυκιά και ταυτόχρονη τραγική μυθιστορία της απόλυτης παράδοσης στο πάθος του.